7. Dezember 2011 in Latein
Pars quarta: Ambrosius Theodosio imperatori litteras manu propria scriptas dedit, quibus eum paenitentiam, ut tum ecclesiae mos erat, publicam agere iussit.
Mediolani (kath.net/mc) Sancti Ambrosii Mediolanensis episcopi die festo, septimo scilicet die mensis Decembris, aliquid de eius vita scriptum hic proponemus.
Ideo Ambrosius impedivit, ne ecclesia catholica ab imperatore Ariano occuparetur. Quo in eventu Ambrosius demonstravit imperatorem, ut ipsius verbis utar, non supra sed intra ecclesiam esse; tantum enim abesse, ut imperatori liceret res, quae ad fidem pertinerent, ecclesiae praescribere, ut ei his in rebus episcopo obtemperandum esset.
Ambrosius autem, ut affirmat imperatorem ecclesiam regere non debere, ita non negat ecclesiam ab eo contra vel paganos vel haereticos defendi oportere. Minime ergo id studebat, ut ecclesia ab imperio vel re publica seiungeretur.
Episcopum in rebus ad fidem pertinenibus superiorem esse quam imperatorem Ambrosius etiam anno trecentesimo nonagesimo manifestavit. Thessalonicae auriga quidam plebi valde acceptus puerorum amorum accusatus atque damnatus est. Legato praetorio tum a plebe irata occiso imperator partium imperii orientalium Theodosius eos homines severe puniri iussit, quo effectum est, ut milites ad legatum ulciscendum caedem ingentem civibus in circum convocatis inferrent.
Quo facto Ambrosius Theodosio litteras manu propria scriptas dedit, quibus eum ceteris episcopis probantibus paenitentiam, ut tum ecclesiae mos erat, publicam agere iussit; quam nisi exsequeretur se impediturum esse, ne ecclesiae sacramenta acciperet. Quod praeceptum Theodosius, ne diutius excommunicatus esse pergeret, secutus signis ornatuque imperatoris propriis aliquamdiu exutis in basilica paenitens sacris officiis intererat priusquam diebus Natalibus coram populo peccatum confessus iterum in ecclesiae communitatem receptus est.
Qua tamen gratiarum reconciliatione adeo non id effectum est, ut alter alterum minoris aestimaret, ut Theodosius Eugenio Aquileiae victo testificaretur se Ambrosio salutem suam pro orationibus meritisque debere. Ambrosius pro parte sua Theodosium quinque annis post mortuum oratione funebri ut exemplar Christiani imperatoris laudibus extulit.
Ambrosio cum res ad imperium pertinentes tum vel maxime spiritales vel ad fidelium animas spectantes curae erant. Quae res tamen semper iam ab eo tempore, quo episcopus creatus erat, ei cordi erant iisque in conficiendis tempus suum magnam partem consumebat.
Ambrosio gregis Christiani pastori permulta officia servanda erant: cottidie sacra sollemnia celebrabat, inter quae homines multis sermonibus, qui maximam partem nostrae memoriae traditi sunt, docebat confirmabat exhortabatur; magno cum studio et catechumenos et nuper baptizatos instruebat, quibus in informandis ne acerrimos quidem labores fugit. Quem quidem sermonibus optime habitis sibi animorum favorem conciliavisse testis est Augustinus, qui et per Ambrosium de fide dicentem eo adductus est, ut baptizari desideraret.
Insuper plurimis hominibus aliquid de fide ab episcopo quaerentibus permultis epistolis respondit. Huc accedit, quod ei curandum erat, ut Christiani vel inopia vel morbo affecti vel in carcere inclusi haberent qui se adiuvarent. Quae res cum eo tempore non iam - vel partim tantum - a magistratibus perficerentur et plurimi Mediolanenses Christiani facti essent, non nisi ab ecclesiae sacerdotibus et diaconis et dispensatoribus praestari potuit.
Inter omnia quae iis erant agenda et viduae orbique tuendi absque iniuria defendendi locum maximi momenti occupabant. Neque vero praetermittamus episcopi etiam fuisse pro causa capitis damnatorum stare, pecunia debita eorum, qui innoxii in aes alienum inciderant, persolvere, ne in servitutem redigerentur, porro in custodiam traditos pretio redimere.
His igitur officiis non plane enumeratis ad hominum et corporis et animi miseriam levandam bonumque commune augendum plurimum contulit. Quamquam quin et ipse et ecclesia Mediolanensis auctoritate aucti sint dubium non est, tamen falso dixeris, ut pro certo habeo, Ambrosium ea omnia, quo maiorem sibi ipsi potentiam consequeretur, confecisse.
Ambrosius, etsi multis negotiis distentus fuit, verum permulta et magna opera vel ad Sacras Scripturas interpretandas vel ad Christianorum mores propagandos vel ad veram fidem exponendam spectantia conscripsit, quorum perpauca ac gravissima tantum commemorem. Opere, quod de officiis ministrorum inscribitur, Ambrosius explicat, qualis esse debeat Dei minister. Ut argumenta magnam partem ex illo Ciceronis opere sumpsit, ita eas res non nisi ratione vere Christiana perfici posse affirmat. Qua re intellegitur eum id egisse, ut Christianam fidem cum argumentis paganorum propriis coniungeret, quo facilius fieri posset, ut pagani litterarum periti Christianam doctrinam sequerentur.
Complura opera ab eo scripta sunt de bono virginitatis nec non de divitiarum periculis. Opere quod Hexameron inscribitur sex dies in libro Genesis descriptos, quibus mundus creatus est, libris sex modo allegorico interpretatur, quod opus, sicut multa eius alia, ex sermonibus ad populum habitis natum est. Corpus epistularum, quo litterae et ad familiares directae et ad res administrandas pertinentes continentur, ad Plinii Secundi exemplum novem et uno libris dispositum est.
Pridie Nonas Apriles anno trecentesimo nonagesimo septimo Ambrosius, qui se mori non timere ultimis verbis affirmavit, defunctus est.
© 2011 www.kath.net